Samuel Morse, bilinen tam adıyla; Samuel Finley Breese Morse (27 Nisan 1791, Charlestown – 2 Nisan 1872, New York), Amerikalı mucit, portre ve tarih sahnesi ressamıdır.
Çocukluğu ve Eğitim Hayatı
Samuel Morse, Elizabeth Ann Breese Morse ile coğrafyacı olan Jedidiah Morse‘un ilk çocukları olarak Massachusetts, Charlestown’da dünyaya geldi. Henüz küçük bir çocuk iken Phillips Akademisi’ne katıldı ve daha sonra da 14 yaşına geldiğinde yüksekokula başladı. Morse kendini, çok tanınmış bir Amerikan ressam olan Washington Allston’ın öğrencisi olmaya ve sanata adadı. Yale Üniversitesi’ndeyken, Jeremiah Day ve Benjamin Silliman’ın elektrik ile ilgili konferanslarına katıldı. Ayrıca portre resimler yaparak da para kazandı. 19 yaşında ise (1810 yılında) Yale Üniversitesi’nden mezun oldu.
Portre çalışmaları
Morse, 1811 yılında Allston’a Avrupa’ya giderken eşlik etti. Avrupa’ya gidip döndükten sonra da portre çizimi revaçta olduğu için ağırlığını portreye verdi. Eski Millet Meclisi (The Old House of Represantatives), Louvre Galerisi (The Gallery of The Louvre) en ünlü tablolarıdır. Morse, bir taşı ya da mermeri 3 farklı boyutta yontabilen mermer kesme makinesini icat etti. Morse bunun patentini ise alamadı, çünkü 1820 yılında Thomas Blanchard’ın buna benzer bir icadı vardı. 1826 yılında Millî Güzel Sanatlar Akademisi’nin kurulmasında rol üstlendi ve akademinin ilk başkanı oldu. 1830 senesinde Roma’da öğrenim görürken, Danimarkalı/İzlandalı heykeltıraş Bertel Thorvaldsen tarafından eğitildi. Bazen bu iki sanatçının Antik Roma yıkıntılarında yürüyüşe çıktıkları da bilinenler arasında. Morse ayrıca Thorvaldsen’in portresini de yaptı. 1832 yılında New York Üniversitesi Resim ve Heykel Bölümü profesörlüğüne getirildi. Telgraf çalışmalarına başlayınca portre çizimine ara verdi.
Telgraf çalışmaları
Morse‘un mekanik araştırmalara merakı genç yaşlarında başlamıştır. 1832 yılında yaptığı okyanus seyahatinde, Charles Thomas Jackson’un elektrikle alakalı son gelişmeleri anlatması üzerine, New York Üniversitesi’nde elektromanyetik konularında öğrendikleri konular, kafasında elektrikli telgraf fikrini doğurdu. Morse‘un elektrikli telgrafı, bir elektrik devresinde bobinin bir kolu çekmesi ile rulo kağıdı üzerine izler bırakması esasına dayanıyordu. Kısa ve uzun çekmeler, kısa ve uzun izler bırakıyordu. 1835 yılında başlayan bu çalışmalarına destek bulmak için Avrupa devletlerine başvurularda bulundu. Ancak bir netice elde edemedi. Bunun üzerine arkadaşı Chamberlain’i İstanbul’a gönderdi. Onlar ilme ve ilim adamlarına fevkalade destek veren Osmanlı’dan çok ümitliydiler. Nitekim Chamberlain İstanbul’da büyük bir ilgi ve destek gördü. Fakat elindeki alet henüz pek ilkel bir vaziyetteydi. Bu sebeple aleti Viyana’da iyi bir işçilikle tekrar yapmak ve ondan sonra padişaha takdim etmek üzere geri döndü. Ancak Tuna Nehri yoluyla Viyana’ya hareket eden Chamberlain’in gemisi yolda batarak beş arkadaşı ile birlikte öldü. Böylece Osmanlı Devleti’nde telgraf kurulması için yapılmak istenen birinci teşebbüs sonuçsuz kaldı.
Morse, ilk elektrikli telgraf denemesini 1844 yılında Washington, DC ile Baltimore arasına 65 kilometrelik bir hat çekimiyle yaptı. Osmanlı Devleti ilk defa 1855 yılında Kırım Savaşı esnasında Morse telgraf sistemini kullanmıştır.
Morse 1837 yılında elektrikli telgrafı icat etti. Joseph Henry, bugün Princeton Üniversitesi’nde bulunan çalışan ilk prototipi yapmıştı. Henry ayrıca, Morse‘un O’Reilly’ye karşı dava açmasına rağmen yayınlayamadığı bilimsel dokümanlara da sahipti. Patent denemesi sürecinde, Morse‘un avukatı, Morse‘un kendi el yazısıyla yazılmış olan bilimsel dokümanların yakıldığını iddia etti. Joseph Henry zamanının açık kaynaklı teşebbüs sahiplerindendi ve Morse gizlilik avantajlarını elinde bulunduruyordu. 1837 senesinde Morse cihazın patentini aldı. 1832’de de, Morse elektomanyetik telgraf ve Charles T. Jackson’la yaptığı telgraf görüşmelerinde kullandığı Morse Kodları olarak bilinen sinyal alfabesi fikirlerini geliştirdi.
1835 yılının sonbaharında, Morse hareketli kâğıt şerit üstüne kayıt yapan bir telgraf geliştirdi ve sergiledi. 1836 senesi başlarında, Morse kayıt yapan telgrafını Dr. Leonard Gale’e sundu. Aynı yıl topladığı 1496 oyla New York belediye başkanlığı seçimlerinde başarısız oldu.
1836 yılında Morse çalışan ilk telgraf örneğini bitirdi. Bu telgraf tek elementli bir pil ve basit bir manyetizma kullanıyordu. Bu örnek 13 – 14 metre gibi çok kısa mesafelerde çalışıyordu. 1836 yılı kışında Morse ilk örneğini Leonard Gale’e gösterdi. Gale, Joseph Henry’nin elektromanyetik röleler üzerine çalışmalarından haberdardı. Bu bilgilere dayanarak Gale, Morse‘a birkaç gelişme tavsiyesinde bulundu ve Henry’nin bu gelişmeleri anlatan 1831 tarihli bilimsel yayınlarını okuması için teşvik etti. Bu gelişmelerle birlikte Morse ve Gale 16 kilometrelik bir alandan gelen mesajları kaydedebilecekti. Aynı yılın Eylül ayında, Alfred Vail New York Üniversitesi’nde telgrafın gösteriminde asistanlık yaptı. Vail’in babası iyi bağlantıları olan mucit, avukat, topluluk lideri ve teknoloji yatırımcısıydı. Morse’un telgraf üstündeki çalışmalarını finanse etti.
Telgraf alıcısı
1838 yılında Morse, her harfe bir nümerik kod atanmış olan telgrafik sözlüğünü, telgrafik bir şifreyle değiştirdi. Alfred Vail ilk günlerden beri tartışılan bu basit kodların asıl mucididir. Bu konudaki birçok yazıya göre Vail gerçek mucitti, buna karşın Morse ve taraftarları bunun aksini iddia etti.
Morse telgrafı, 24 Ocak’ta yüksekokullarda sergiledi. Morse elektrikli telgrafın ilk halka açık sunuşunu 8 Şubat 1838 tarihinde Philadelphia Pensilvanya’da bulunan Franklin Enstitüsü’nde bir bilim komitesinin karşısında gerçekleştirdi(İlk çalışma tarihi 6 Ocak’tır). Morse 21 Şubat’ta telgrafı başkan Martin Van Buren’e sundu. Kısa bir zaman sonra, Birleşik Devletler Ticaret Temsilcileri Komitesi başkanı F.O.J. Smith Maine, Morse’un arkadaşı oldu ve Kongrede 30,000 Amerikan Dolarını geçmeyen telgraf hattı projesini önerdi. Morse ayrıca bir su kütlesi üstünden, demiryolu altından veya iletken herhangi bir şeyden sinyal gönderebilen radyo telgrafın icadına öncülük etti.
1839 yılında Samuel Morse (Paris’ten) Louis Daguerre tarafından Daugerreptype Fotoğrafçılığın ilk Amerikan tanımlamasını yayınladı. Morse Amerikan “daugerreptype”lara öncülük etti. 24 Mayıs 1844’te Morse, Washington DC’de bulunan Yüksek Mahkeme binasından Baltimore, Maryland’de bulunan asistanı Alfred Vail’e telgraf mesajı gönderdi.
1850’li yıllarda da Morse Kopenhag’a gitti ve heykeltıraşın mezarının da bulunduğu Thorvaldsen müzesini ziyaret etti. Kral VII. Frederick tarafından kabul edildi ve Thorvaldsen’in 1830’da yapmış olduğu portresini vasiyeti gereği kraliyet ailesine bağışladı. Thorvaldsen’in portresi halen Danimarka Kraliçesi II. Margaret’tedir.
Samuel Morse, 1872 yılında 80 yaşında New York 5 West 22. sokaktaki evinde öldü ve Brooklyn’de bulunan Green-Wood Mezarlığı’na gömüldü.
(Bkz. Mors alfabesi nedir?)
2 yorum
Samuel Morse ile ilgili araştırmalarıma “Mors Alfabesi” çalışmalarım ile yöneldim. Morse’un biyografisi paylaşımınızdan dolayı sizlere teşekkür ediyorum.
Mors Alfabesinin mucidi Samuel Morse hakkında güzel bir biyografi yazısı olmuş teşekkürler.